Hàng Việt mất thị trường bán lẻ: kết quả hay khởi đầu?

Khi hội nhập, ngành bán lẻ Việt Nam luôn hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài, dẫn đến doanh nghiệp Việt Nam ngày càng yếu thế tại thị trường trong nước. Với hàng loạt tên tuổi bán lẻ lớn như Big C, Aeon, Lotte…, nếu doanh nghiệp trong nước không nỗ lực nâng cao năng lực cạnh tranh thì sẽ bị đẩy khỏi thị trường.

Trong buổi toạ đàm sáng nay do CLB Doanh Nhân Sài Gòn tổ chức tại KS Kim Đô, Quận 1 với sự tham dự của gần 200 doanh nhân đại diện SMEs Việt Nam, với những lo lắng về thị trường bán lẻ đang dần bị nuốt chửng do con sóng M & A ào ạt vào Việt Nam và "cuốn trôi" hàng Việt trên kệ siêu thị, mất dần nhà phân phối và thị phần.

Đại diện Cục Xúc Tiến Thương Mại, Bộ Công Thương và các hệ thống phân phối như Sài Gòn Co-op, công ty Vissan, Bibica.. trong buổi toạ đàm về giải pháp giúp doanh nghiệp có thị trường bán lẻ sáng nay.

Theo xếp hạng trong Chỉ số phát triển bán lẻ toàn cầu (GRDI) do Tập đoàn Tư vấn Thị trường AT Kearney (Mỹ) công bố hàng năm, Việt Nam liên tục nằm trong tốp 30 thị trường bán lẻ mới nổi hấp dẫn nhất thế giới cho đầu tư nước ngoài từ năm 2008 đến nay.

Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, Việt Nam tham gia nhiều Hiệp định thương mại tự do có cam kết mạnh về mở cửa thị trường bán lẻ cũng như xóa bỏ hàng rào thuế quan và phi thuế quan đối với hàng hóa, ngành bán lẻ Việt Nam đang đứng trước nhiều thách thức lớn.

Cụ thể, giai đoạn 2011-2015, tổng doanh thu bán lẻ và tiêu dùng của Việt Nam luôn tăng trưởng dương. Bên cạnh đó, theo số liệu thống kê, tổng doanh thu bán lẻ hàng hóa năm 2015 là gần 2.470.000 tỷ đồng, chiếm 76,2% tổng mức bán lẻ và doanh thu tiêu dùng.

Đánh giá về triển vọng của thị trường bán lẻ Việt Nam, nhiều công ty nghiên cứu thị trường và chuyên gia trong ngành cho biết thị trường bán lẻ Việt Nam có rất nhiều triển vọng phát triển và đạt tăng trưởng cao trong thời gian tới. Trong đó, có nhiều yếu tố cho thấy thị trường bán lẻ Việt Nam là khu vực sẽ tiếp tục mang lại lợi nhuận cao. Dự báo, động lực thúc đẩy thị trường bán lẻ Việt Nam là quy mô tiêu dùng hơn 91,7 triệu người với cơ cấu dân số vàng cho tiêu dùng cao.

Trong số 12 mô hình bán lẻ thông dụng hiện nay, doanh nghiệp đặt kỳ vọng nhiều nhất vào các mô hình bán lẻ hiện đại, còn các mô hình bán lẻ truyền thống như chợ truyền thống hay hình thức bán lẻ siêu nhỏ-di động (bán rong) được đánh giá là ít có triển vọng hơn. Ngoài ra, hai mô hình bán lẻ được đánh giá là có triển vọng nhất và cũng là thế mạnh của các nhà bán lẻ nước ngoài là siêu thị tổng hợp và trung tâm mua sắm.

Trong làn sóng M&A bán lẻ nhằm đón đầu xu thế hội nhập, cuối năm 2014, Citimart đã công bố hợp tác với Aeon theo một hợp đồng li-xăng. Tuy nhiên, trả lời Tạp chí Jiji (Nhật Bản), nhà đầu tư Nhật Bản cho biết đã mua đến 49% cổ phần của Citimart và 30% cổ phần của Fivimart.

Thông qua hai thương vụ này, Aeon gia tăng sự hiểu biết về môi trường kinh doanh tại địa phương bởi Việt Nam là thị trường quan trọng thứ 2 tại Đông Nam Á, sau Malaysia.

"Việt Nam sẽ sớm trở thành một thị trường tiêu thụ khổng lồ và bắt tay với các đối tác địa phương là yếu tố quan trọng bởi chúng tôi không thấy có khả năng chiến thắng nếu phát triển độc lập", Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Aeon Mall Việt Nam Yukio Konish cho biết.

Hiện tại, Aeon đã rót 500 triệu USD vào 3 trung tâm mua sắm ở TP.HCM, Bình Dương, Hà Nội và đang tiếp tục tìm kiếm những cơ hội mới. Bởi hãng bán lẻ này có tham vọng mở 200 siêu thị, cửa hàng trên khắp Việt Nam với doanh thu cán mốc 100 tỷ yên (18.000 tỷ đồng).